Facebook Pixel

Dyrektywa SUP – implementacja do polskiego prawa:

1. Główne założenia dyrektywy plastikowej SUP

2. Kilka definicji z ustawy

3. Zmniejszenie stosowania

4. Zakaz wprowadzania do obrotu

5. Nakaz zaprojektowania w określony sposób

6. Wymogi w zakresie treści etykiety

7. ROP

8. Opłaty wynikające z ustawy

9. Inne wymagania wynikające z SUP

10. Co zostaje?

W kwestii uspokojenia napięcia spowodowanego wprowadzeniem Dyrektywy plastikowej w życie, chcielibyśmy odpowiedzieć na najważniejsze pytanie. Czy handel/gastronomia może wyprzedawać (udostępniać) jednorazowe produkty plastikowe po wejściu w życie Dyrektywy plastikowej? Odpowiedź brzmi – TAK. Tylko i wyłącznie producenci i importerzy nie będą mogli wprowadzać do obrotu zakazanych produktów w dyrektywie SUP. Hurtowanie, jak i handel detaliczny/gastronomia, dopóki są w posiadaniu produktów plastikowych mogą korzystać, wyprzedawać produkty SUP objęte w części B (sztućce, talerze, słomki, mieszadełka) do wyczerpania zapasów.

1. Jakie są główne założenia "Dyrektywy plastikowej SUP”?

  • zmniejszenie ilości odpadów powstających z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych obecnych w środowisku naturalnym,
  • trwałe zmniejszenie stosowania produktów jednorazowych z tworzyw sztucznych oraz ograniczenie wprowadzenia do obrotu niektórych z nich,
  • obowiązek umieszczania na wybranych produktach informacji o odpowiednich metodach gospodarowania odpadami, a także o obecności tworzyw sztucznych w tych produktach i o wynikającym z tego negatywnym wpływie na środowisko,
  • stymulowanie popytu na tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu poprzez określenie minimalnej zawartości materiału pochodzącego z recyklingu w nowych produktach.

* dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko.

2. Kilka definicji z ustawy

  • „tworzywo sztuczne” oznacza materiał składający się z polimeru w rozumieniu art. 3 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 1907/2006, do którego mogły zostać dodane dodatki lub inne substancje i który może funkcjonować, jako główny składnik strukturalny końcowych produktów, z wyjątkiem polimerów naturalnych, które nie zostały chemicznie zmodyfikowane;
  • „produkt jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych” oznacza produkt, który jest w całości lub częściowo wykonany z tworzyw sztucznych i który nie jest przeznaczony, zaprojektowany lub wprowadzany do obrotu tak, aby osiągnąć w ramach jednego cyklu życia wielokrotną rotację przez zwrócenie go do producenta z zamiarem powtórnego napełnienia lub ponownego użycia do tego samego celu, do którego był pierwotnie przeznaczony;
  • „wprowadzenie do obrotu” oznacza pierwsze udostępnienie produktu na rynku Unii;
  • „udostępnianie na rynku” oznacza dostarczanie produktu do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania na rynku Unii w ramach działalności handlowej, odpłatnie lub nieodpłatnie;

3. Zmniejszenie stosowania

W tej kategorii będą, m.in. kubki na napoje, w tym ich pokrywki oraz pojemniki na żywność, tj. pojemniki takie, jak pudełka z pokrywką lub bez, stosowane w celu umieszczania w nich żywności.

4. Zakaz wprowadzania do obrotu

zakazem wprowadzenia do obrotu będzie objęta grupa produktów z tworzyw sztucznych stosowanych w gastronomi:

  • sztućce (widelce, noże, łyżki, łyżeczki, pałeczki),
  • talerze,
  • słomki,
  • mieszadełka do napojów,
  • pojemniki i kubki ze styropianu.

Są to pojemniki na żywność i sztućce przeznaczone do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos.

Dla powyższych produktów należy szukać alternatyw. Najlepiej, aby były to rozwiązania wielokrotnego użytku i/lub z materiałów innych niż tworzywa sztuczne, np. drewno, liście palmowe, trzcina cukrowa. W przypadku alternatyw jednorazowych, należy się jednak upewnić, czy zamienniki nie są „wspomagane” np. PLA. W naszej ofercie mamy sztućce wielorazowe. To w tej chwili najlepsze dostępne rozwiązanie, zgodne z zasadami Gospodarki Obiegu Zamkniętego, gdzie głównym założeniem jest, by produkt, z którego korzystamy był gotowy do ponownego wykorzystania bądź recyklingu.

5. Nakaz zaprojektowania w określony sposób

W tej kategorii będą, m.in. butelki, których zakrętki i wieczka są wykonane z tworzyw sztucznych, mogą być wprowadzane do obrotu tylko wtedy, gdy te pokrywki i wieczka pozostają przymocowane do pojemników. Dodatkowo nowe butelki PET będą musiały zawierać minimalny udział plastiku z recyklingu.

6. Wymogi w zakresie treści etykiety

Niektóre produkty będą musiały zostać opatrzone widocznym, czytelnym i nieusuwalnym oznakowaniem na opakowaniu, m.in.  kubków na napoje.​ Wszystkie kubki jednorazowe, plastikowe, jak i papierowe, muszą być oznakowane określoną grafiką zdefiniowaną przez rozporządzenie. Klient będzie poinformowany m.in. o nieodpowiednim sposobie wyrzucania kubków i jego konsekwencjach dla środowiska (rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/2151 z dnia 17 grudnia 2020 r. ustanawiające zasady dotyczące zharmonizowanych specyfikacji w odniesieniu do oznakowania produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części D załącznika do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko).

7. Rozszerzona odpowiedzialność producenta

Dla np. pojemników na żywność, butelek, kubków czy plastikowych toreb na zakupy, państwa będą musiały wprowadzić systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

8. Dyrektywa wprowadza opłaty

Maksymalnie 1 złoty – za niektóre produkty jednorazowe, które będą wydawane klientom. Chodzi np. o opakowania do wydawania żywności bądź napojów. Będzie ona doliczana do ceny produktu i inkasowana przez punkty handlowe.

Opłaty wynikające z ustawy implementującej dyrektywę SUP

Produkt Wysokość opłaty Kogo dotyczy Gdzie wnieść opłatę Tytuł prawny Termin wniesienia opłaty Cel Uwagi
Kubki Max. 1 zł/szt.* Handel hurtowy, detaliczny, gastronomia, maszyny vendingowe Marszałek Województwa Art.1 pkt.5, art. 3c 01.01.2024 Zmniejszenie użycia Wysokość opłaty pokrywa użytkownik końcowy
Opakowania na wynos
Torby lekkie 0,05zł/kg. Producent, importer Marszałek Województwa Art. 1 pkt.11 01.01.2024 Kampanie edukacyjne Samodzielna akcja lub opłata do 15 marca roku następnego
Opakowania na wynos, kubki, torby lekkie, owijki i butelki Max. 0,20 zł/kg Producent, importer Marszałek Województwa Art.1 pkt. 5, art.3k 01.01.2024 Uprzątanie przestrzeni publicznej Opłata roczna

* Rzeczywiste stawki i szczegóły opłat mają zostać określone w rozporządzeniu wykonawczym. Nowelizacja wprowadza opłaty – maksymalnie 1 złoty – za niektóre produkty jednorazowe, które będą wydawane klientom. Opłata ta będzie doliczona do ceny produktu. Tym samym ostateczna cena produktu składać się będzie z właściwej jego ceny oraz z doliczonej do niego opłaty. Zgodnie z zaproponowanymi przepisami, opłata wnoszona będzie przez przedsiębiorców prowadzących jednostki handlowe i gastronomiczne na odrębny rachunek bankowy właściwego marszałka województwa. W ustawie została określona sankcja za niewniesioną przez przedsiębiorcę na konto właściwego marszałka województwa opłatę lub opłatę niższą od należnej. Kara będzie również za brak prowadzonej ewidencji BDO oraz (od 2024 r.) za brak alternatywnych ekologicznych opakowań.

Produkty, od których będzie pobierana powyższa opłata, to:

  1. kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka;
  2. pojemniki na posiłki, w tym pojemniki takie jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowane w celu umieszczania w nich posiłków, które:
    • są przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
    • są spożywane bezpośrednio z pojemnika oraz
    • są gotowe do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie, w tym pojemniki na posiłki typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.

Inne wymagania wynikające z ustawy SUP

Product Kogo dotyczy Tytuł prawny Termin wprowadzenia Oznakowanie Pozostałe
Kubki SUP Handel, gastronomia Art. 1 pkt.5, art. 3b 01.01.2024 Tak Alternatywy
Opakowania SUP Handel, gastronomia Art. 1 pkt.5, art. 3b 01.01.2024 X Alternatywy
Pojemniki na napoje Wprowadzający Art. 6 pkt 4, art. 14b 01.07.2024 X Przymocowane wieczko, pokrywka
Butelki do 3 litrów Wprowadzający Art. 6 pkt 4, art. 14a 2025 -25% PET, 2030 – 30% X Zawartość recyklatu
Butelki do 3 litrów Wprowadzjący Art. 6 pkt 5, art. 21 a 2025-77%, 2030 – 90% X Poziom selektywnej zbiórki

W ustawie zobowiązano poszczególnych przedsiębiorców do prowadzenia ewidencji i wykonywania sprawozdań m.in. w zakresach:

  • liczby nabytych i liczby wydanych nabywcom odpowiednio opakowań jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego lub produktów w opakowaniach jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, na podstawie, której będą zobowiązani do sporządzenia sprawozdań za cały rok kalendarzowy,
  • wysokości wniesionej opłaty na pokrycie kosztów zagospodarowania odpadów,
  • rozliczenia obowiązku przeprowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych dotyczących produktów jednorazowych z tworzywa sztucznego.

Cała branża HoReCa jest zobowiązana do bycia częścią rozwiązania - znalezienia realnych sposobów walki z problemem odpadów. Nieodpowiednio zagospodarowane odpady z tworzyw sztucznych, z uwagi na ich trwałość oraz właściwości, bardzo negatywnie oddziałują na ekosystemy wodne, a w konsekwencji także na zdrowie ludzi, zwierząt i flory. Ziemi. Warto jednak zadać pytanie, kto jest za to odpowiedzialny? Producenci, czy może konsumenci, którzy porzucają odpady z plastiku byle gdzie lub nie segregują śmieci? Zwróćmy uwagę - w omawianej dyrektywie plastikowej warunki brzegowe zostały precyzyjnie opisane w odniesieniu do producenta, sprzedawcy, samego opakowania, o tyle zakres zachowania końcowego konsumenta, który w tym systemie jest najmniej uchwytny są praktycznie pomijane. Dlatego tak ważna jest edukacja.

BAGSTAR uznaje zagadnienie prośrodowiskowe za aspekt istotny z punktu widzenia prowadzenia działalności biznesowej. Mamy świadomość i czujemy odpowiedzialność za przyszłe pokolenia, jak również za ludzi, z którymi na co dzień pracujemy i współpracujemy. Wprowadzenie zasad prośrodowiskowych w naszej branży leży w interesie dalszego rozwoju.

Nasze dążenia do wprowadzenia na polski rynek ekologicznych rozwiązań nie były podyktowane czy przyspieszone przez wprowadzenie nowych, unijnych przepisów dotyczących ograniczenia wpływu produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, dyrektywy SUP. Już w 2007 roku zaobserwowaliśmy zmiany na rynkach międzynarodowych. Ekologiczny trend pojawił się u naszych zachodnich sąsiadów. Podjęliśmy już wtedy decyzje o wprowadzeniu ekologicznych opakowań do naszej oferty.

 

Które produkty pozostaną w naszej ofercie?

Tworzywa OPS

Tworzywa OPS

Tworzywa PET

Tworzywa PET

Tworzywa PP

Tworzywa PP

Tworzywa XPP

Tworzywa XPP

Tworzywa R PET

Tworzywa R PET

Tworzywa PS

Tworzywa PS